Je hebt besloten de sprong te wagen en voor jezelf te beginnen. Je hebt een computer gekocht met alle belangrijke verbindingen, je hebt een verloren hoekje of extra kamertje in je huis ingericht als prettige en rustige werkplek – en daar zit je achter je toetsenbord, recht voor je scherm, startklaar om te gaan typen. Het enige wat nog ontbreekt is ook het enige wat je niet kunt kopen – een klant.
Als je echt vanaf nul moet beginnen kan het vinden van klanten een hele opgave betekenen. En als je er al in geslaagd bent om een bedrijf of persoon te wijzen op de vertaaldiensten die je als je eenmanszaak kunt leveren, waarom zouden zij dan met jou zaken willen doen? Er is immers zo veel keuze op de vertaalmarkt. Ze kunnen altijd wel ergens een aanbod vinden dat geloofwaardiger en betrouwbaarder dan het jouwe lijkt.
Sterker nog, het aantrekken van klanten is zo’n grote uitdaging dat je het misschien beter aan iemand anders kunt overlaten. Je kunt immers ook gewoon contact opnemen met een professioneel vertaalbureau en voor hen gaan werken, dan zoeken zij de klanten wel voor je op.
Ook dat is echter gecompliceerder dan het lijkt. Allround vertaalbureaus zijn doorgaans niet meteen erg enthousiast over dit soort acties, en met reden. Ten eerste komen ze om in de open sollicitaties. Ten tweede is de kans groot dat de talencombinatie die je biedt niet bepaald uniek is te noemen. En ten derde, als je wél iets origineels hebt te bieden, laten we zeggen Fins-Maltees of Nederlands-Urdu, dan is de orderportefeuille in die specifieke niche waarschijnlijk erg klein.
Desalniettemin mag je er van uitgaan – als je ten minste enige professionele vertaalervaring kunt bieden en jezelf niet buiten de markt prijst (door een hoger tarief te vragen dan het bureau kan betalen, of een lager tarief dan nodig is om een professionele indruk te maken) – dat je in ieder geval een reactie krijgt. Het vertaalbureau zal je naam en aanbod waarschijnlijk in zijn freelance-bestand opnemen en aangeven contact met je op te nemen als er zich een gelegenheid voordoet – en het is niet ondenkbaar dat ze dat inderdaad doen.
Bij een goed georganiseerd en dynamisch vertaalbureau laten dergelijke gelegenheden immers zelden lang op zich wachten. Veel vertaalbureaus kampen regelmatig met een gebrek aan vertaalcapaciteit. Zelfs al kunnen ze zich je naam niet herinneren, dan zullen ze die tegenkomen zodra ze hun bestand van potentiële freelancers raadplegen om een urgente opdracht te kunnen uitvoeren. Als je eenmaal een eerste opdracht hebt gedaan, is de kans op een nieuwe opdracht meteen een stuk groter (als ze ten minste tevreden waren over de kwaliteit van je vertaling). Vanaf nu weten ze je te vinden. Als de verschillende aspecten van je aanbod – tarief, kwaliteit, snelheid en flexibiliteit – alles bij elkaar goed uitpakken, ben je voor het bureau mogelijk zelfs een aantrekkelijkere optie dan freelancers met wie ze al langer samenwerken en die zich de laatste tijd misschien wat minder inspannen dan voorheen. Een uitvoerige bespreking van de samenwerking met vertaalbureaus valt buiten het bestek van dit artikel en zullen we later op deze weblog bespreken. We volstaan hier met de mededeling dat van alle potentiële klanten vertaalbureaus waarschijnlijk het meest benaderbaar zijn.
Zoals het woord al aangeeft hebben allround vertaalbureaus een erg breed aanbod. Ze hebben klanten in allerlei sectoren en je zult als leverancier dan ook vertaalwerk verrichten op uiteenlopende terreinen. Ook als je je via de samenwerking met vertaalbureaus eenmaal hebt ontwikkeld tot een echte allround vertaler, blijven er vakgebieden waar je je beter thuis voelt dan op andere. De volgende stap in het uitbreiden van je klantenbestand is dan ook contact leggen met grote ondernemingen binnen je voorkeursspecialisme, om na te gaan of zij een eigen vertaalafdeling hebben. Met name internationale bedrijven hebben vaak interne vertalers. Ook dergelijke interne “vertaalbureaus” zijn vaak geïnteresseerd in mogelijkheden om hun freelance-bestand uit te breiden, vooral bij een intern personeelstekort. Je hebt tegen die tijd ook voldoende professionele ervaring om jezelf te kunnen aanprijzen als iemand die misschien geen echte deskundige is, maar toch zeker vertrouwd is met die specifieke sector. Dat is van belang: vertalers zonder relevante, specialistische ervaring hebben in een dergelijke specifieke omgeving immers geen schijn van kans. Een geleidelijke verschuiving van je aandacht naar interne vertaalafdelingen heeft als voordeel dat je je verder kunt specialiseren en dus niet steeds opnieuw het wiel hoeft uit te vinden als je aan een nieuwe vertaalopdracht begint.
Dit neemt overigens niet weg dat ook betrouwbare allround vertaalbureaus onderscheid maken tussen verschillende freelancers naar gelang hun specialisatie, voorkeur en sterke punten. Dit is zelfs de enige reden waarom ze als allround bureau een zekere mate van kwaliteit kunnen garanderen. Waar het om gaat is dat het werken voor een vertaalbureau of -afdeling je de kans biedt ervaring op te doen en je in je voorkeursdisciplines te specialiseren.
Dit is natuurlijk slechts een van de talloze strategieën die je kunt volgen om klanten aan te trekken voor je freelance-activiteiten. Hoe je het uiteindelijk aanpakt hangt af van je capaciteit en ambities. Wel denk ik dat een route die langs vertaalbureaus voert zelfs relatief onervaren (maar kundige) vertalers de beste kans biedt om opdrachten te werven en een orderstroom op gang te brengen.
